ابراهیم مختاری


ابراهیم مختاری در رسانه‌ها آخرین مطالب مرتبط با ابراهیم مختاری
بیوگرافی شرح حال

ابراهیم (خسرو) مختاری نویسنده،‌ پژوهشگر، تدوین‌گر و فیلمساز متولد بابل است. کودکی‌اش تا هشت‌سالگی در بابل گذشت. و برای دوم دبستان برادرش او را با خود به گنبد‌کاووس برد. در آن‌جا بود که در نوجوانی با عضویت درکتابخانه‌ی تازه تاسیس گنبد دریچه‌ی تازه‌ای از دنیا به رویش گشوده شد. سال آخر دبیرستان به تهران آمد. از دبیرستان «جم» قلهک دیپلم گرفت و برای گذران دوره‌ی سربازی (سپاه دانش) به اهر و کلیبر اعزام شد.

به خواست برادرش چندبار کنکور پزشکی داد و رد شد اما به دنبال علاقه خودش در آزمون دانشکده هنرهای دراماتیک و مدرسه عالی رادیو ‌و ‌تلویزیون شرکت کرد و در هر دو پذیرفته شد. مدرسه عالی را برای تضمین کارِ پس از تحصیل انتخاب و دانشکده را رها کرد.

نخستین تجربه‌ی فیلمسازی او دستیاری و برنامه‌ریزی در مجموعه‌های «دلیران تنگستان» کار همایون شهنواز و پس از آن، «سمک عیار» کار محمدرضا اصلانی بود. در اثر تجربه‌ی این کارها متوجه شد که پرداختن به امر واقع یا واقعیت در سینمای مستند را بیشتر از بازسازی در سینمای داستانی دوست دارد.

نخستین مستندش «چابک‌سوار» را در منطقه‌ی ترکمن‌صحرا ساخت. تجربه‌ی دوره‌ی سپاه دانش و آموختن زبان ترکی که اشتراکاتی با زبان ترکمن‌ها دارد در این فیلم به‌کارش آمد. «سبزوار، زمستان ۳۵» به دلیل تعبیرِ به مخالفت با اصلاحات ارضی، از تلویزیون پخش نشد.

پس از آن به فرانسه رفت و در دانشگاه «پاریس هشت» مطالعات سینمایی خواند. اما چون برای ادامه‌ی کار فیملسازی در پی موضوعات اجتماعی در جامعه‌ی خودش بود؛ دو سال بعد، همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی به ایران بازگشت.

در این دوران روحیه‌ی انقلابی مدیران جدید صدا و سیما سبب پاکسازی نیروهای سازمان شد و یا مشکلات بسیاری را برای کارمندان (فیلمسازان) پیشین فراهم آورد. در این دوره، «نان بلوچی» را ساخت تا میراث اسف‌بار گذشته را نشان بدهد اما این فیلم هم توقیف شد و پخش نشد.

بعد از «اجاره‌نشینی» که فیلمی موضوع محور است، در مستندسازی به سراغ اشخاصی رفت که با آن‌ها نزدیکی بیشتری احساس می‌کرد. مواجهه‌ با «شخصیت» و دست‌وپنجه نرم‌کردن با امر واقع را می‌توان در مستندهای «ملاخدیجه و بچه‌ها»، «مکرمه، خاطرات و رویاها» و «زینت، یک روز بخصوص» دید.

ابراهیم مختاری
  • arrow_drop_downادامه‌ی شرح حال

    علاقمندی به واقعیت و پرداختن به شخصیت در مستندسازی، شوق نگارش کتاب‌هایی را در ارتباط با فیلم‌ها و پژوهش‌هایش به ارمغان آورد.

    کتاب «در گرگ ‌و‌میش راه»، ۱۳۸۴ که گسترده‌ یا ادامه‌ی تلاش‌های مداوم «زینت دریایی»؛ در جامعه بسته و مردسالار است. و آثاری همچون «میراث پهلوانی»، ۱۳۹۵ درباره‌ی پهلوانی و «کتاب مکرمه»، ۱۳۹۹ که زندگینامه مکرمه قنبری است.

    کتاب «سال‌های بخصوص» شرحی است از ناکامی‌ و کامیابی‌های مستندسازی برای پیدا کردن طرح‌ها‌، فیلمنامه‌ها، ساخت و تهیه‌ی فیلم‌های مستندش که در سال ۱۳۹۵ منتشر شد.

    تجربه‌ی کار در تلویزیون او را متوجه مشکلاتی در ساختار یا نظام تولید در تلویزیون کرد که بر روابط میان مدیر و مستندساز تاثیر تعیین‌کننده‌ای دارد. مقاله‌ی «تلویزیون هنرمند را کارمند می‌کند» که در مجله فیلم، شماره فوق‌العاده تابستان ۱۳۷۱ منتشر شده؛ نخستین مقاله‌ی انتقادی او در مورد محدودیت‌ها و مشکلات تهیه و تولید دولتیِ فیلم مستند است.

    در مقالاتی که در این سال‌ها همزمان با کار فیلمسازی منتشر کرده به مسائل تشکیلاتی انجمن‌های سینمایی و نقد روابط دولتی در سینما می‌پردازد‌ و سعی دارد نشان بدهد که حضور دولت در سینما در مناسبات کنونی موجب رانت‌سازی و رکود در سینما شده.

    مقالات او در نقد سیاست‌های خانه‌سینما، به بی‌اعتنایی و نقض اساسنامه‌ی خانه‌سینما توسط مدیریت خانه اشاره دارد. این مقالات شامل نقد دوره‌ی مدیریت خود او در سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵ هم می‌شود. نقد ساختار تشکل‌های سینمایی و نقش دولت در سینما همچنان دستمایه‌ی مقالات اوست. این مقالات در وب‌سایت رسمی ابراهیم مختاری در دسترس است.

    پس از کار در تلویزیون، در بخش خصوصی بود که اندیشه‌ی نهادی مستقل که بتواند پیگیر مطالبات حقوقی مستندسازان باشد او را بر آن داشت تا با دعوت از محمد تهامی‌نژاد و پیروز کلانتری انجمن مستندسازان سینمای ایران را در سال ۱۳۷۶ تاسیس کند.

    ابراهیم مختاری پس از تاسیس، در دوره‌های اول و‌ دوم رئیس هیات مدیره و در دوره‌ی دهم عضو هیات مدیره انجمن مستندسازان بود و برای چهار دوره پیاپی بازرس خانه‌سینما. او در سال ۱۳۹۳ به عنوان رئیس هیات مدیره خانه سینما انتخاب شد.

کتاب شناسی
«کتاب مکرمه» نشر چشمه ۱۳۹۹
«سال‌های بخصوص» نشر چشمه ۱۳۹۵
داستان کوتاه «مرد شدم» نشریه کرگدن، شماره ۱۰۷ ۱۳۹۷
«میراث پهلوانی» نشر چشمه ۱۳۹۵
داستان کوتاه «آقارود» نشریه بارفروش، شماره ۱۰۳ ۱۳۹۳
فیلمنامه داستانی «زینت» نشر نی ۱۳۸۹
«در گرگ‌و‌میش راه» نشر چشمه ۱۳۸۴
مهم‌ترین دستاوردها
بزرگداشت نکوداشت دو مستندساز: ابراهیم مختاری، محمد تهامی‌نژاد انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند، هتل پارسیان انقلاب ۱۳۹۸
نمایش آثار مدرسه علوم اجتماعی و گروه فیلم‌های مردم‌شناسی ژان روش موزه انسان‌شناسی پاریس، فرانسه ۱۳۹۷
برگ‌جان (داستانی) جایزه اینالکو بیست و چهارمین جشنواره فیلم‌های آسیایی وزول، فرانسه ۱۳۹۷
برگ‌جان (داستانی) منتخب جشنواره فیلم اروپای شمالی فیوژن، لندن، انگلستان ۱۳۹۷
برگ‌جان (داستانی) بهترین فیلم هفته هنرهای تلویزیونی و فیلم‌های گردشگردی آسیا انجمن هنرمندان تلویزیون چین، CTAA ۱۳۹۶
برگ‌جان (داستانی) جایزه غزال زرین ششمین جشنواره بین‌المللی فیلم سبز ایران ۱۳۹۶
سیروس، بود و نبود یک محله لوح تقدیر برای تهیه‌کنندگی مستند معاونت وزارت راه و شهرسازی ۱۳۹۳
اجاره‌نشینی تهران: نمایش یک شهر سمینار شهرسازی پویا و جامعه شهری، فرانسه ۱۳۹۳
برگزاری کارگاه فیلمسازی مستند موسسه کارنامه ۱۳۹۲
میعاد با مکرمه نمایش اولین همایش ملی انسان‌شناسی، دانشگاه هنر اصفهان ۱۳۹۰
زینت، یک روز بخصوص نمایش جشنواره فیلم تصویر شرق، سائوپائولو، برزیل ۱۳۹۰
برگزاری کارگاه انتقال تجربه از متن تا تولید در سینمای مستند خانه سینما ۱۳۹۰
برگزاری کارگاه آموزش تخصصی از ایده تا متن در سینمای مستند خانه سینما ۱۳۸۹
برگزاری کارگاه دومین کارگاه مستندسازی انجمن مستندسازان سینمای ایران خانه سینما ۱۳۸۶
زینت، یک روز بخصوص منتخب اولین جشنواره فیلم مستند تونس ۱۳۸۵
بزرگداشت و نمایش آثار بخش بر جاده مستندسازی ایران جشنواره فیلم مستند لوسس، فرانسه ۱۳۸۴
مجموعه آثار جایزه نخل زرین برای نقش سازنده در زمينه رشد و تداوم اهداف انسانی اولین جشنواره آثار برگزيده سينمای مستند ايران ۱۳۸۱
بزرگداشت و نمایش آثار نمایش گردهمایی فیلم فرایبورگ، آلمان ۱۳۸۰
زینت، یک روز بخصوص تقدیر ویژه هیات داوران هفدهمین جشنواره فیلم شمال-جنوب، سوئیس ۱۳۸۰
زینت، یک روز بخصوص منتخب جشنواره فیلم مستند گوتنبورگ، سوئد ۱۳۸۰
زینت، یک روز بخصوص منتخب جشنواره فیلم مستند شفیلد، انگلستان ۱۳۷۹
بزرگداشت و نمایش آثار نمایش اداره فرهنگ و ارشاداسلامی با همکاری فرماندری و شهرداری بابل ۱۳۷۹
مکرمه، خاطرات و رویاها دیپلم افتخار جشنواره فیلم سانفرانسیسکو، امریکا ۱۳۷۹
مکرمه، خاطرات و رویاها جایزه طلایی جشنواره کشورهای داو، زنگبار ۱۳۷۹
مکرمه، خاطرات و رویاها بهترین فیلم حرفه‌ای مستند جشنواره کنکور ردپای زندگی، فرانسه ۱۳۷۸
مکرمه، خاطرات و رویاها منتخب جشنواره فیلم‌های کوتاه کراکوف، لهستان ۱۳۷۸
بزرگداشت و نمایش آثار تنديس، لوح تقدير و جايزه ويژه برای توجه به موضوع روستا سيزدهمين جشنواره هنری-ادبی روستا ۱۳۷۸
ملاخدیجه و بچه‌ها منتخب جشنواره فیلم مستند آمستردام، هلند ۱۳۷۷
ملاخدیجه و بچه‌ها منتخب جشنواره فیلم سینما دوری‌ئل، پاریس ۱۳۷۷
ملاخدیجه و بچه‌ها منتخب جشنواره مستند اینکانتروس، پرتقال ۱۳۷۷
بزرگداشت و نمایش آثار بزرگداشت ابراهیم مختاری جشنواره فیلم مستند لایپزیگ، آلمان ۱۳۷۶
فیلمنامه زینت بهترين فيلمنامه  اولين جشنواره سينما و زن، مشهد ۱۳۷۴
فیلمنامه خون گیاه بهترين فيلمنامه داستانی كوتاه  نهمين جشنواره هنری-ادبی روستا ۱۳۷۴
زعفران جایزه بزرگ جشنواره طبیعت و محیط زیست ساچیل، ایتالیا ۱۳۷۳
زعفران لوح تقدیر هشتمین جشنواره سه قاره فریبورگ، سوئیس ۱۳۷۳
زینت (داستانی) ديپلم افتخار بهترين فيلم سينمايی هشتمين جشنواره هنری-ادبی روستا ۱۳۷۳
زینت (داستانی) بهترين فيلم بلند دهمين جشنواره سنت‌ ترزلورن تيد، كانادا ۱۳۷۳
زینت (داستانی) منتخب چهل وچهارمين جشنواره فيلم ملبورن، استراليا ۱۳۷۳
زینت (داستانی) نمایش در بخش هفته منتقدان جشنواره فیلم کن، فرانسه ۱۳۷۲
فیلمنامه زینت بهترين فيلمنامه کانون کارگردانان سینمای ایران ۱۳۷۲
زعفران جایزه ویژه هیات داوران جشنواره فیلم ارث‌ویژن توکیو، ژاپن ۱۳۷۱
زعفران دیپلم افتخار و جایزه بهترین فیلم مستند ششمین جشنواره هنری-ادبی روستا ۱۳۷۱
یک سفر صیادی جایزه ویژه هیات داوران اولین جشنواره کار و کارگر، تهران ۱۳۶۹
طوبی (داستانی) دیپلم افتخار مطبوعات جشنواره فیلم‌های دانشجویی سینه‌استود، آمستردام، هلند ۱۳۵۲
طوبی (داستانی) بهترین فیلم ۱۶ میلی‌متری پنجمین جشنواره فیلم سپاس ۱۳۵۱
ابراهیم مختاری در رسانه‌ها
آخرین مطالب مرتبط با ابراهیم مختاری