معدن انگوران و حق مؤلف
بهمن کیارستمی
دوران احمدی‌نژاد یادش بخیر، چه دورانی بود، چه جاها که نرفتیم و چه کارها که نکردیم…
خودم عجیب‌ترین فیلمی که تا حالا ساخته‌ام در دوره اول ریاست جمهوری ایشان بود؛ ماجرا از این قرار بود که احمدی‌نژاد در اردیبهشت ۸۵ در سفر استانی به زنجان و در جمع منطقه محروم ماهنشان، وعده واگذاری معدن روی انگوران را به بهره برداران و سهام‌داران زنجانی داده بود و گفته بود: «ما از معدن انگوران گذشتیم و دادیم به آن شرکت که شما در آن عضو هستید، نخواستیم مال شما…»
اما در حقیقت این معدن گران‌بهاتر از آن بود که بشود به همین راحتی از خیرش گذشت و به بخش خصوصی واگذارش کرد و تا پایان دوران ریاست جمهوری ایشان هم این وعده عملی نشد.
ولی در سال ۸۶ شرکت توسعه معادن روی ایران که هنوز کاملا از عملی شدن وعده دکتر برای واگذاری این معدن به بخش خصوصی ناامید نشده بود هرچه در توان داشت برای نقد کردن آن چک بی‌محل انجام داد، از جمله ساخت فیلم مستند کوتاهی به منظور نمایش در کمیسیون مربوط در مجلس وقت درباره تاثیر واگذاری معدن انگوران در ایجاد اشتغال و محرومیت زدایی از اهالی ماهنشان.
پیش از آغاز پاراگراف بعد و شرح دستاورد دیدار هیئت مدیره انجمن مستندسازان با مدیران مرکز گسترش بگویم که اینجا در مثل مناقشه نیست به دو دلیل؛ اول آنکه متاع مورد بحث «ارزش ریالی» چندانی ندارد و در محرومیت زدایی «مادی» تاثیر زیادی نخواهد گذاشت، دوم آنکه مدیران طرف بحث و مطالبه را نمی‌توان عوام فریب و اهل سخن نسنجیده گفتن دانست و تولیدات مرکز گسترش در دوسال گذشته – از فیلم و انتشار فصلنامه – نشان از کاربلدی مدیرانش دارد.
اما القصه: دو ماه پیش که به عنوان کاندیدای هیئت مدیره جدید انجمن مستندسازان فعالیت انتخاباتی می‌کردیم برنامه‌مان را با دو بند آغاز کردیم به این شرح: «ازسرگیری تلاش‌های پیشین در تنظیم قرارداد تیپ و اصلاح قراردادهای رایج با نهادهای مرتبط از جمله مرکز گسترش سینمای مستند و تلویزیون و تلاش برای گرفتن حق مؤلف از طریق مذاکره با نهادهای مرتبط.»
پس از اشغال پست، با پیگیری و کوشش فرزاد توحیدی شرحی از لزوم توجه به حق مؤلف در جلسه با حجت اله ایوبی، رییس سازمان سینمایی مطرح شد و در جلسه با آقایان طباطبایی‌نژاد و رزاق کریمی پیگیری شد. گرچه خود ما هم نمی‌دانستیم در این مقوله تا کجا می‌شود پیش رفت و این مبحث چقدر اقبال دارد،
در جلسه روز دوشنبه اعلام شد که سهیم کردن کارگردان در سود اثرش امکان پذیر است و بر این اساس، بندی با همین مضمون به قراردادهای مرگز گسترش افزوده خواهد شد.
ما برای سهیم کردن کارگردان در سود پنج درصد رفته بودیم و آقای طباطبایی‌نژاد داوطلبانه مبلغ را به بیست درصد از سود افزایش داد. حتی اگر به قول ایشان فیلم‌های زیادی از تولیدات مرکز نباشند که به سود دهی برسند و ممکن است این وعده مصداق آهوی نگرفته در دشت باشد، اما شنیدن آن هم فرح‌بخش بود.
جای شما خالی شیرینیش را هم خوردیم و به هم نگاه‌های پیروزمندانه کردیم.
هدف از نگارش این مرقوم هم در حقیقت محکم کاری و سفت کردن میخ کوبیده شده است. از جلسه دکتر احمدی‌نژاد با مردم شهرستان ماهنشان فیلمی هست که در آن، وعده ایشان ثبت شده – گر چه به کاری هم نیامد – اما چون در جلسه دیروز وسیله ثبت و ضبط همراه نداشتیم فکر کردم بهتر است تا این تصمیم و مصوبه در تیم فنی، کارشناسی و احیانا بازنگری نشده مرقوم شود تا مهدور نشود.
خبر دیدار هیئت مدیره انجمن مستندسازان با مدیران مرکز گسترش را اینجا بخوانید.